De coöperatieve en duurzame supermarktketen färm heeft zijn eerste franchisewinkel geopend in Ukkel. Tegen 2019 wil de winkelketen over een netwerk van vijf geïntegreerde winkels en elf franchisewinkels beschikken.
färm zag het licht in 2013 toen de biologen Alexis Descampe en Baptiste Bataille samen färm Sint-Katelijne openden, een superette in het centrum van Brussel die inzet op duurzame, biologische en lokale producten. Bovendien creërden de twee vrienden de eerste keten duurzame, lokale en coöperatieve biologische winkels door het kapitaal open te stellen voor de producenten, de medewerkers en de klanten. Na het onverwacht grote succes van färm Sint-Katelijne werd de eerder geopende biowinkel The Peas in Etterbeek ook omgedoopt tot een färm-vestiging en volgde begin dit jaar een derde winkel in Oudergem. Toen al kondigde Alexis Descampe aan dat färm de uitbreiding in België wou versnellen door samen te werken met franchisenemers. Enkele maanden later, opent de eerste färm in franchise de deuren in Ukkel. Toch gaat het hier niet om een klassieke “franchisewinkel”, zegt mede-oprichter Baptiste Bataille.
“Wij zijn niet zo gek van de term “franchise”, omdat het hier niet helemaal om een franchisemodel gaat zoals je het meestal ziet. Wij zijn bezig met een eigen model te ontwikkelen dat gebaseerd is op samenwerking,” zegt Baptiste Bataille. De coöperatieve heeft dan ook 44% van de investeringen gedaan in de nieuwe winkel in Ukkel. “In de toekomst zal dit aandeel nog maar 10 à 20% bedragen.” De franchisenemers in Ukkel zijn Jean-David Couderc en Jean-Baptiste Lammin wilden graag een biologische winkel openen en zijn gaan aankloppen bij färm.
Färm Bascule ligt in de Vanderkinderestraat in Ukkel en beslaat 350 m² met een ruim aanbod aan biologische producten die rechtstreeks afkomstig zijn van Belgische producenten. Een volledig assortiment producten voor dagelijks gebruik wordt aan de klanten aangeboden: fruit en groenten, zuivel, beenhouwerij, bakker, onderhoud, hygiëne, ... De winkel beschikt ook over een traiteurafdeling (huisbereide salades, quiches, enz. die klaargemaakt worden in de winkel in Sint-Katelijne) en een uitgebreide afdeling met 111 verschillende producten in bulk, zoals koffie, rijst, pasta, granen, maar ook olie. Nieuw is dat färm hier nu herbruikbare zakjes aanbiedt. De winkel omvat bovendien de eerste biologische kruidenafdeling die producten in bulk aanbiedt.
Nog meer dan in de andere vestigingen, schuift färm haar eigen labels naar voren in de winkel. ‘Dïrect’ wijst erop dat het product rechtstreeks van de producent komt, ‘Löcal’ betekent dat het een Belgisch product betreft, ‘Bïo’ wil uiteraard zeggen dat het product biologisch is en ’Hëro’ wil zeggen dat het aan al deze criteria tegelijk voldoet. In Ukkel zijn er 700 ‘Löcal’-, 800 Dïrect-en 444 Hero-producten. Sowieso is het aanbod in de winkel is waar mogelijk biologisch, duurzaam en Belgisch.
Hoewel färm zeker niet op een prijzenslag uit is, wil de keten wel uitpakken met scherpe prijzen. “Ons doel is dat onze producten voor een groter publiek toegankelijk worden. Globaal zijn we dan wel duurder dan een klassieke supermarkt, maar we hebben ook groenten en fruit die goedkoper zijn dan bij de Carrefour Market verderop,” zegt uitbater Jean-David Couderc. De zelfstandige ondernemers benadrukken ook dat ze bijvoorbeeld biologische Belgische pasta hebben voor 0,99 euro per 500 gram.
Bio C’Bon als concurrent
De oprichters van färm zeggen dat ze ketens als Bio-Planet en Séquoia niet als concurrenten zien. Ook kleine zelfstandige biowinkels zijn geen bedreiging voor färm. Hoe meer biologische winkels hoe beter, lijkt het. Behalve als het over Bio C’Bon gaat, een Franse nieuwkomer op de Belgische markt. “Bio C’Bon zien wij als onze enige concurrent. De grootste rem om de expansie van färm is de zoektocht naar geschikt vastgoed en achter Bio C’Bon zit een groot immobiliënbedrijf,” klinkt het. Bovendien planten ze zich vaak neer in de buurt van een andere reeds goed draaiende biowinkel, zegt Jean-David. “En dat is wat ze bij ons ook al gedaan hebben.”
Naar 16 winkels in 2019
De nieuwe winkel in Ukkel zal zeker niet de laatste zijn. Färm heeft de ambitie om tegen 2019 over zestien winkels te beschikken in heel België. Het wil nog twee eigen winkels openen en tien vestigingen in franchise openen. Er zouden al een zestal geïnteresseerde ondernemers aangeklopt hebben bij färm, dat naar eigen zeggen mikt op winkels in Gent, Antwerpen, Luik en Namen. Voor deze expansie zal färm wel diep in de buidel moeten tasten: een franchisewinkel openen vraagt een investering van 500.000 euro van de keten. In Ukkel investeerde färm zelfs 800.000 euro.