Zeven Vlaamse gemeenten hebben zich aangesloten bij Statiegeld Alliantie. Die organisatie wil de regering ertoe aanzetten om statiegeld in te voeren op alle petflessen en blikjes. Geen goed idee, volgens handelsfederatie Comeos en de Belgische voedingsfederatie Fevia.
Naast Test-Aankoop, de KVLV en andere middenveldorganisaties, maken nu ook de gemeenten Halen, Hamont-Achel, Haacht, Laakdal, Tielt, Zoersel, Hasselt en milieuorganisatie Natuurpunt, JNM en Gents MilieuFront deel uit van de Statiegeld Alliantie. Dat is een samenwerkingsverband tussen Nederland en Vlaanderen dat pleit voor de invoering van statiegeld.
“Statiegeld beweegt mensen ertoe om hun lege flesjes en blikjes opnieuw in te leveren. Daardoor is er minder zwerfafval, minder dierenleed, minder opruimkosten voor lokale overheden en betere recycling van waardevolle materialen”, zegt de alliantie, die wil aantonen dat er wel degelijk vraag is naar de invoering van statiegeld. Opmerkelijk weetje: Statiegeld Alliantie, wordt vanuit Nederland geleid en gesponsord door Tomra, een bedrijf dat de kostelijke terugnamemachines maakt die bij de invoering van een statiegeldsysteem overal geïnstalleerd zouden moeten worden.
Tien eurocent per verpakking
Een enquête van consumentenorganisatie Test-Aankoop bij 1.150 Belgen toonde aan dat twee op de drie voorstander van het systeem zijn. Negen op de tien van de Vlaamse bevraagden tonen zich bereid de blikjes en petflesjes naar de winkel terug te brengen om het statiegeld te recupereren. 82 procent vindt dat zwerfvuil een groot probleem is in zijn omgeving.
Tien eurocent per verpakking zien de geënquêteerden als een correct bedrag. De openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (Ovam) sprak eerder al van 25 eurocent. De kostprijs van het systeem zelf zou volgens de Alliantie op 5 eurocent per stuk komen.
De campagnevoerders gaan ervan uit dat met statiegeld het aandeel van eenmalige drankverpakkingen in het zwerfvuil met 90 procent zou dalen. Blikjes en petflessen maken daar vandaag zowat 40 procent van uit. “Als iets waarde heeft, gooi je het niet weg”, zegt Simon November, woordvoerder van Test-Aankoop.
De Statiegeld Alliantie telt in totaal al 101 leden. Opmerkelijk is dat de gemeenten die zich nu aansluiten, ingaan tegen Fost Plus, de vzw die voor hen de inzameling en recyclage van huishoudelijk verpakkingsafval regelt en helemaal geen voorstander is van statiegeld.
Duur en onpraktisch
Handelsfederatie Comeos en de Belgische federatie van de voedingsindustrie Fevia zijn geen voorstander van de invoering van statiegeld. “De invoering van statiegeld is niet alleen onpraktisch voor de consument, maar ook gewoonweg duur. Supermarkten moeten immers investeren in statiegeldmachines en die kunnen gemakkelijk zo'n 40.000 tot 60.000 euro kosten. Die onkosten zullen vervolgens doorgerekend worden aan de klant, die daarnaast ook de statiegeldprijsverhoging moet betalen. Kortom, slecht nieuws voor de klant”, reageert Hans Cardyn, woordvoerder van Comeos.
Ook is de invoering van het statiegeld volgens Fevia overbodig. “Een studie van de Europese Commissie in 2011 toonde reeds aan dat ons land hoge recyclagepercentages bereikt zonder dat het nodig is om een statiegeldsysteem in te voeren. Bovendien hebben we samen met Fost Plus en Comeos reeds overeenkomsten met ministers Schauvliege in Vlaanderen en Di Antonio in Wallonië afgesloten waarbij de verpakkende industrie een aanzienlijk bedrag vrijmaakt om via een brede aanpak het zwerfvuilprobleem ten gronde aan te pakken”, verklaart Nicholas Courant, woordvoerder van Fevia.
Dat er effectief een zwerfvuilprobleem is, bevestigen beide organisaties. Toch is de invoering van het statiegeld niet de juiste manier om dat probleem op te lossen. “Zoals de Statiegeld Alliantie zelf al aangeeft, kunnen ze slechts 90 % van de blikjes, goed voor 40 % van het zwerfvuil, oplossen. Dat wil zeggen dat er nog altijd meer dan 60 % overblijft”, legt Cardyn uit. Daarom opteren zowel Fevia als Comeos voor het efficiënte systeem van de blauwe zak en zetten ze liever in op een mentaliteitswijziging en een sensibiliseringscampagne.