iStock
Wat doen de vijf grootste supermarkten van België om de rechten van boeren en arbeiders in hun toeleveringsketens te beschermen? Dat is de vraag waarop het initiatief "Superlijst Sociaal" een duidelijk antwoord wil geven via een studie op basis van gegevens die tot 15 maart zullen worden verzameld. De resultaten en ranglijsten zullen dan op 20 juni worden onthuld.
Op een moment dat Belgische (en Europese) boeren onlangs hun woede hebben geuit via een reeks acties - een woede die nog lang niet is gesust - wil de nieuwe "Superlijst Sociaal" het mensenrechten- en fairtradebeleid van de belangrijkste supermarktketens in België onder de loep nemen. De studie, een initiatief van de onafhankelijke denktank Questionmark, wordt uitgevoerd in samenwerking met de landbouw-NGO Rikolto en wordt gesteund door Fairtrade België en Oxfam België. Het doel is om de prestaties van Colruyt, Delhaize, Carrefour, Aldi en Lidl supermarkten te vergelijken in het promoten van een eerlijker voedselsysteem. De volledige resultaten en een definitieve rangschikking zullen worden bekendgemaakt op 20 juni. De "Superlijst Sociaal" zal zich met name richten op het preventie- en verhaalbeleid voor de mensenrechten van detailhandelaren, respect voor de sociale rechten van werknemers, eerlijke prijzen en contracten, toegang tot een fatsoenlijke levensstandaard voor familieboeren en de bevordering van gendergelijkheid. "Met de Superlijst tonen we supermarkten welke best practices ze van elkaar kunnen overnemen en waar ze een tandje moeten bijsteken", zegt Charlotte Linnebank, directeur van Questionmark, in een persbericht dat Fairtrade België donderdag publiceerde.
Oneerlijke voorwaarden over de hele wereld...
"Wereldwijd werken meer dan 800 miljoen mensen in de landbouw, vaak in oneerlijke omstandigheden", vervolgt Philippe Weiler, CEO van Fairtrade België. "Hun mensenrechten worden vaak geschonden, vooral in sectoren zoals cacao, koffie en bananen. In deze sectoren zijn gevallen van dwangarbeid, kinderarbeid, discriminatie van vrouwen, enz. aan de orde van de dag, en supermarkten, door het feit dat ze deze producten verkopen, zijn belangrijke spelers in de strijd tegen deze schendingen, aldus het label. "Ze kunnen met name fairtradepraktijken toepassen, maar ze kunnen ook andere spelers in de voedselketen aanmoedigen om sociale en mensenrechten te respecteren", benadrukt Philippe Weiler en hij voegt eraan toe dat de "Superlijst Sociaal" zal onderzoeken of supermarkten deze hefbomen al dan niet gebruiken.
... en ook in Europa
Naast het onderzoeken van wereldwijde voedselketens, zal de studie ook kijken naar Europese boeren, die in de afgelopen weken het feit aan de kaak hebben gesteld dat hun inkomens veel te laag worden geacht, en de "voedselroof" die zou worden gepleegd door de grote retailers, naast andere grieven. "In Europa zijn de boeren nog te vaak de kwetsbare schakel, waardoor ze geen toegang hebben tot eerlijke prijzen", klaagt Philippe Weiler, die weet waar hij het over heeft, omdat hij MVO-manager was bij Lidl België voordat hij CEO werd van Fairtrade België. "Het is een situatie die ook ons nauw aan het hart ligt, want ook al hebben we geen Fairtrade gecertificeerde lokale producten in België, we willen dat alle producenten een fatsoenlijk inkomen kunnen verdienen met hun producten, waar ook ter wereld.
