Producenten brengen om commerciële redenen steeds vaker unieke types flesjes en bakken op de markt, wat de retourstromen erg complex en duur maakt. Meer standaardisatie zou hiervoor een oplossing kunnen bieden, zo blijkt uit de resultaten van het project ‘Empty Logistics’ dat het Vlaams kenniscentrum voor de logistiek VIL uitwerkte. Dat deed het in samenwerking met AB InBev, Belgische Brouwers, Chep, Coca Cola European Partners Belgium, Delhaize, FeBeD, Jost Logistics en Retail Partners Colruyt Group.
Uit het project blijkt dat het statiegeldsysteem voor glazen flessen een goed systeem is om herbruikbare flessen terug bij de respectievelijke producent te krijgen. Vooral de logistieke flow van de flessen van verkooppunt tot het distributiecentrum verloopt zeer goed en efficiënt, omdat deze mee lift met andere retourstromen. De retourstroom van DC naar producent verloopt daarentegen minder optimaal. Dit heeft te maken met de vele fluctuaties in de verkoop, zoals promotieacties en de verkoop van seizoensgebonden dranken, zoals frisdranken en fruitbieren.
“Producenten kampen hierdoor vaak met een onevenwichtige balans tussen volgoedleveringen en leeggoedophalingen. Transport consolidatie, waarbij proactief extra leeggoed opgehaald wordt, kan hiervoor een oplossing bieden”, zegt VIL-projectleider Eva Gezels.
Sorteren is pijnpunt
Het grootste pijnpunt van het statiegeldsysteem blijft echter het sorteren van de flessen. Door de grote diversiteit aan soorten flessen en bakken hebben vooral de verkooppunten veel werk met het sorteren. Dat is een manueel, tijdrovend en foutgevoelig werk. In de verkooppunten worden fouten gemaakt, en die worden onvermijdelijk doorgegeven aan de producent. Die kan gemiddeld 2 à 3 % van de teruggebrachte leeggoedflessen niet meer gebruiken omdat de flessen een afwijkende vorm of bedrukking hebben. Ook de verschillende statiegelden zorgen voor een complexe afwikkeling.
De afwijkende flessen zijn vaak afkomstig van kleinere spelers in de markt. Dat is onder andere het geval bij de speciaalbieren. Door hun stijgende populariteit, zal dit probleem van afwijkende flessen niet meteen verdwijnen.
Standaardisatie
Volgens Gezels, zou standaardisatie de logistieke kosten sterk kunnen doen dalen. “Een reductie van het aantal types flessen en het aantal statiegeldtarieven, zoals voorgesteld in het rapport van dit project, kan de logistieke flow van leeggoed een stuk overzichtelijker en efficiënter maken. Belastingen en accijnzen duwen producten richting herbruikbare verpakkingen, maar houden geen rekening met standaardisatie”, stelt ze.
Geen draagvlak voor sorteercentrale
Daarnaast werd onderzocht of een derde partij, een soort centraal sorteerbedrijf tussen de retailer en de producent, een oplossing voor het probleem kan bieden. Dat centraal dienstverleningsmodel vindt in België echter geen draagvlak op grote schaal.
Uit de testen die VIL uitvoerde bij de brouwerijen AB InBev en Het Anker blijkt dat het percentage fout gesorteerde flessen erg klein was. Dat is lager dan 3%. “Alleen wanneer een aanzienlijk deel van de sorteerkost bij de retailers en bij de drankenhandels uitgespaard kan worden, is het mogelijk om een rendabel centraal leeggoedsorteersysteem uit te bouwen”, besluit Gezels.