UK: Tesco schrapt 9.000 jobs om te kunnen concurreren met hard discounters

Met een gespannen Britse markt door de harde prijsconcurrentie van Aldi en Lidl, en een mogelijke 'No Deal Brexit" in het verschiet, een ware ramp voor de voedingsindustrie, kondigt Tesco aan dat het 9.000 banen schrapt, en dat zowel in de winkels als in de hoofdzetel. 

De Britse markt zit in hetzelfde schuitje als de rest van Europa: in 2018 steeg de markt met 1,5%, een vergelijkbare groei als op de rest van het Europese continent. Al wordt de Britse markt wel verstoord door erg ambitieuze concurrenten: met de hard discounters Lidl en Aldi als sterke groeiers. Bovendien bereikt de e-commerce overzee een belangrijke penetratiegraad, wat natuurlijk ook knabbelt aan het marktaandeel van Groot-Brittannië.

Tesco is niet langer een solide marktleider, aangezien zijn omzet van 51 miljard pond (59 miljard euro) een marktaandeel van 27,8% oplevert. De fusie tussen rivalen Sainsbury’s en Asda (Walmart), respectievelijk N°2 (15,8% marktaandeel) en N°3 (15,3% marktaandeel) van de markt, die vorige lente werd aangekondigd, zorgde voor een sterke concurrent met een winkelpark van maar liefst 2.800 vestigingen. Momenteel is de fusie nog niet officieel goedgekeurd, aangezien de Britse mededingingsautoriteiten nog hun fiat moeten geven. Zij bestudeert systematisch de gevolgen van zo’n fusie, een vergelijkbare situatie in ons land enkele jaren geleden met de fusie van Ahold Delhaize. Toen oordeelden de Belgische mededingingsautoriteiten dat enkele winkels moesten sluiten zodat de groep niet te dominant werd op de markt. De taak voor de Britse mededingingsautoriteiten is reusachtig en het zou dan ook een jaar duren vooral de organisatie eindelijk zijn goedkeuring zal geven.

9.000 jobs geschrapt

Door die grote concurrentie op de Britse markt heeft Tesco, dat zo’n 300.000 Britten tewerkstelt en in totaal ruim 3.400 winkels in Groot-Brittannië bezit, nu beslist om maar liefst 9.000 banen te schrappen, zowel in de winkels als op het hoofdkantoor. Volgens Jason Tarry, CEO voor Tesco Ierland en Groot-Brittannië, veranderen de consumptiegewoontes van klanten, waardoor ze minder lang boodschappen doen en ook minder frequent gebruikmaken van de toonbanken met verse voeding. Dringend tijd dus voor verandering, klinkt het. Daarom schrapt  de supermarktketen de toonbanken met verse voeding (vis, vlees,…) in 90 winkels. In ruim 700 andere vestigingen zullen de toonbanken behouden blijven, al krijgen sommige beperktere openingsuren. Daarnaast zullen de kantines die in een derde van de Tesco-winkels voor de warme maaltijden zorgen, vervangen worden door zelfbedieningskeukens met automaten. En alsof dat nog niet genoeg is zal de retailer ook zijn structuur in het hoofdkantoor vereenvoudigen. Toch benadrukt Tesco dat de helft van de getroffen werknemers opnieuw aan de slag zal kunnen binnen het bedrijf, weliswaar op een andere functie.

Deze ontslagronde kadert in het grote kostenbesparingsplan dat Tesco al sinds 2016 doorvoert, waarbij de retailer in vier 4 jaar tijd 1,5 miljard pond (1,73 miljard euro) wil besparen. Het grote aantal ontslagenen zorgde echter voor een schokgolf bij de vakbonden die benadrukken dat het personeel veel heeft bijgedragen tot de prestaties van het bedrijf: Tesco wist immers 12 maanden na elkaar groei te realiseren.

Het is echter niet de eerste keer dat er jobs sneuvelen bij Tesco. Vorig jaar werden al zo’n 1.700 medewerkers aan de deur gezet, grotendeels uit het middle management en de call-centers. Sinds de nieuwe CEO Dave Lewis het roer bij Tesco in 2014 overnam, verloren al zo’n 10.000 mensen hun jobs, waarvan de helft binnen het management en nog eens de helft in het buitenland bij bankfilialen en bij de sluiting van 48 winkels. Tesco blijft erg machtig, maar loopt vooral achter de winst  aan, zo blijkt uit het schandaal uit 2014 waarbij het bedrijf knoeide met de boekhouding.

Jack’s, het antwoord aan de hard discounters

In een Britse markt waar de lonen van niet-gekwalificeerde werknemers erg laag liggen, vergift de problematiek van de aankoopkracht, de groei en spoort het bedrijven zoals Lidl en Aldi aan om resoluut in te zetten op de prijs. Het marktaandeel van de hard discounters is in de afgelopen 5 jaar verdubbeld en klokt zo af op 13,1% als we de marktaandelen van Aldi (7,6%) en Lidl (5,5%) samen tellen. Tesco wil zijn deel van de koek ook garanderen en lanceerde daarom vorig jaar in september een nieuw bedrijf, Jack’s, dat een duidelijke missie heeft: het goedkoopste lokale aanbod zijn, door te kiezen voor een concept dat nauw aansluit bij dat van discounters, én een assortiment dat focust op de bestsellers. Jack’s biedt in tegenstelling tot een grote Tesco waar zo’n 28.000 producten voorhanden zijn, slecht 2.600 referenties aan, waarvan zo’n 700 producten van nationale merken en de rest huismerken. De uitrol van Jack’s is tot nu toe erg voorzichtig verlopen. Zo staan er momenteel 15 openingen op de planning. Het succes van zo’n basic formule is dan ook niet gegarandeerd, zo bleek al uit het verleden bij Sainsbury’s (in 2014 met Netto) en Asda (in 2006 met Asda Essentials) die hun eigen formules al snel aan de deur zetten.

En alsof dat alles nog niet erg genoeg is, moet Tesco, net als al zijn concurrenten, afrekenen met de mogelijkheid van een “No Deal” Brexit. Een echte logistieke nachtmerrie die meteen ook de brief rechtvaardigt die de topmannen bij Sainsbury’s, Asda, Marks&Spencer, Coop en Waitrose deze week stuurden naar de regering van Theresa May. Daarin uitten ze hun grote bezorgdheid  over de chaos die een mogelijke “No Deal” Brexit met zich mee zal brengen.