The Barn: betaalbare en eerlijke biovoeding

Begin deze maand heeft de overdekte 100% biomarkt The Barn zijn deuren geopend op het Sint-Pietersplein in Etterbeek. De twee initiatiefnemers van het project hebben als doelstelling om bioproducten betaalbaar te maken en het werk van de lokale producenten in de kijker te zetten. Wij gingen natuurlijk een kijkje nemen…

Quentin Labrique (29) en Julien de Brouwer (31) mogen dan misschien nog jong zijn, wat retail betreft kennen ze het klappen van de zweep. De twee ondernemers zijn respectievelijk afkomstig van Moeskroen en Brugge. Ze leerden elkaar kennen op de schoolbanken in Namen. Enkele jaren later liepen ze elkaar opnieuw tegen het lijf toen ze beiden zaakvoerder waren bij Decathlon. “Bij Decathlon hebben we onze ondernemingsgeest leren ontwikkelen. We zijn zelf al jarenlang enthousiaste bioconsumenten, en we zijn al even lang geboeid door de retailwereld. Vorige zomer besloten we de grote stap te zetten en uiteraard kozen we voor een biowinkel, de beste manier om die twee passies te combineren. Het werd meteen zoeken naar een geschikte locatie”, vertrouwt Julien de Brouwer ons toe.

Färm? Een bondgenoot eerder dan een concurrent

Het werd uiteindelijk het Sint-Pietersplein in Etterbeek, op de plek waar vroeger het wijnhuis Nicolas gevestigd was. The Barn is een eiland van rust in een drukke wijk. Je waant er je even op het platteland. De winkel heeft een overdekte parking met een tiental plaatsen bestemd voor klanten die belangrijke aankopen willen doen, maar ook met het openbaar vervoer is de markt gemakkelijk te bereiken. Het duo is ook al aan het nadenken over leveringen aan huis.

“We hebben geen seconde geaarzeld: we vielen meteen voor de toegankelijkheid en de faciliteiten, maar ook en vooral voor de groene ruimte”, vertelt Julien ons. Ook de diversiteit van de buurt vonden de twee een troef, maar hier komen we later op terug. “Toen we de omgeving aan het bestuderen waren, viel het ons op dat in deze wijk nog geen aanbod bestond dat vergelijkbaar was met waar wij wilden mee uitpakken”, benadrukt onze gesprekspartner. Er is weliswaar een Färm-verkooppunt op een tiental minuutjes afstand te voet, dat binnenkort vlak bij de huidige winkel zelfs een nieuwe, nog ruimere vestiging krijgt, maar dat vindt de Brouwer geen probleem. Hij beschouwt de coöperatieve “eerder als een bondgenoot dan als een concurrent”.

Kwaliteit, toegankelijk, verantwoordelijk en toegewijd

De twee vennoten zijn trots op hun waarden, die ze ook op hun website hebben geplaatst. Al hun producten zijn gegarandeerd bio, en ze hebben een groot respect voor de landbouwers en hun terroir. Ze werken seizoensgebonden en zijn toegewijd aan de consument. The Barn heeft ook als ambitie om een ontmoetingsplaats te worden. Voor Julien en Quentin is het namelijk belangrijk dat de bezoeker er iets kan bijleren. De overdekte markt is gelegen in het hart van een wijk waar sociale en culturele diversiteit de norm is. Ideaal dus voor het team om de bezoekers op een eenvoudige manier (opnieuw) te leren wat de oorsprong is van een voedingsmiddel, hoe het gekweekt wordt, hoe het smaakt en wat de voedingswaarde ervan is. Dit project staat nu al in de steigers en de eerste borden met een overzicht van de seizoensproducten zijn al opgehangen.

“De overdekte markt is gebaseerd op het principe van het korte circuit”, wordt ons uitgelegd. “De consument kan op die manier een aantal tussenstappen vermijden en zo rechtstreeks mogelijk aankopen bij de producent of de ambachtsman”, luidt het. Om deze interactiviteit ter plaatse nog aan te zwengelen werd ook een ruimte ingericht waar kookworkshops kunnen gegeven worden of events georganiseerd. Het is de bedoeling dat hier in de zomer ook een restaurantje komt met een tuin.

De juiste prijs

“We geloven niet alleen in kwaliteitsproducten, we willen deze ook aanbieden tegen toegankelijke prijzen”, legt Julien uit. Hij toont ons meteen een fles wijn geproduceerd door een vriend die hier 7,80 euro kost, terwijl ze door andere retailers voor het dubbele van die prijs wordt verkocht.                                           

Waar tal van andere nieuwe bioconcepten, of het nu om supermarkten of traditionele winkels gaat, zich vaak tot een welstellend en alternatief cliënteel richten, zien ze bij The Barn liefst een mix van de bevolking over de vloer komen. 

De bedoeling van het korte circuit is om een toegankelijke prijs te bieden aan de verbruiker, terwijl ook de producent op een rechtvaardige manier vergoed wordt. Om het makkelijk te maken voor consumenten die graag streekproducten aankopen zitten alle producten uit eigen land in blauwe bakken.

Eén product per soort: “het allerbeste!”

Op de 500 m2 tellende oppervlakte zijn relatief weinig verschillende producten uitgestald. Daar hebben de bedenkers uitdrukkelijke voor gekozen, omdat dit wederom een win-winsituatie in de hand werkt. De producenten uit de streek worden zo ondersteund en de consument verliest geen tijd met tobben welk van de aangeboden producten hij nu moet kiezen. Je vindt hier bijvoorbeeld maar één soort koffie (er kan enkel worden gekozen tussen bonen in bulk of gemalen in een zakje), één soort olie en één soort azijn. In de bakkerij zijn wel verschillende soorten broden te koop, maar die komen allemaal van dezelfde ambachtelijke bakker uit Luik. “De allerbeste”, verzekert Julien ons.

“Het enige merk of logo dat te zien is bij het binnenkomen van onze markt is dat van The Barn zelf”, verzekert hij ons. De ondernemers hebben ervoor gekozen om zelf de selectie te maken voor elk soort voedingsmiddel of drank dat ze in hun zaak verkopen, in plaats van gelijkaardige producten aan te bieden die dan met elkaar in concurrentie zouden gaan. Bij die selectie gaan ze uit van hun eigen waarden. Quentin geeft graag een voorbeeld: “Een veertigtal groenten en fruit komen van een jonge bioboer, Maxime. Dat gaat van groene selder en witte kool tot rucola, venkel, romatomaten en pompoenen. Maxime heeft zich kortgeleden geïnstalleerd in Chaumont-Gistoux, waar hij op een hectare landbouwgrond op duurzame wijze zijn producten verbouwt. Hij deelt volledig onze visie op duurzame landbouw. We zijn blij dat we hem op onze manier kunnen helpen en dat het stadspubliek hem op die manier ook leert kennen.” Aan de ingang van de winkel krijg je dan ook het portret van Maxime te zien, samen met dat van alle andere landbouwers die deel uitmaken van het project. Een prachtige manier om de band tussen consument en landbouwer hechter te maken.

Een volledig voedingsassortiment

Concreet bevat het assortiment naast groenten en fruit ook melkproducten, verschillende soorten olie, olijven, condimenten, bakkerijproducten, drank, gevogelte, charcuterie en droge voeding. Bij het binnenkomen komt de klant eerst terecht in de afdeling groenten en fruit. Rechts daarvan werd een relaxzone gecreëerd, waar de ouders een koffie kunnen drinken en de kinderen een boekje lezen. Daar bevindt zich ook een koelkast met het on-the-go-aanbod en de drankenruimte, met bier, fruitsap en water. Iets verder beland je bij het bulkaanbod, de koeltogen met vlees en zuivel, de kaastoog en de assortimenten olie, condimenten en wijn. De bakkerij werd vlak voor de kassa’s ingericht.

Bulk is beter

Als we rondkijken zien we dat het gros van de producten in bulk wordt aangeboden. Suiker, zout, pasta, granen en zaden, gedroogd fruit, peulvruchten, noten en zelfs koekjes zitten in grote tonnen. Voor de chocolade is een apart meubel voorzien, maar ook deze wordt in bulk aangeboden. “Door een aantal basisartikelen in bulk aan te bieden maak je ze zichtbaarder en dus toegankelijker, terwijl je de verpakkingen tot het minimum herleidt. Ook daar vaart het milieu alleen maar wel bij”, klinkt het.

Recyclage

Hoewel The Barn technisch gezien een supermarkt is, maar dan zonder non-food, is de winkel ingericht als een traditionele markt. Geen tierelantijntjes hier, de waren worden zo eenvoudig mogelijk tentoongesteld en de focus ligt op de intrinsieke kwaliteit van de producten.

Alle meubels zijn hier tweedehands of zelfgebouwd. “De tafel waar de broden op liggen hebben we gemaakt van stellingen. De paletten zijn die van de vroegere eigenaar, die ze had laten liggen. Ook de decoratie op de muren is trouwens van paletten gemaakt. Door dit allemaal zelf te doen hebben we zware investeringen vermeden en tegelijk gehandeld volgens de engagementen die we zijn aangegaan”, legt Julien uit.