We schreven het hier enkele maanden geleden al: de Belg gaf in 2015 meer uit aan minder groenten en fruit. Nu gaan we dieper in op het onderwerp en geven we alle cijfers uit het GfK-onderzoek naar de groente- en fruitbestedingen van 5.000 Belgische consumenten.
De groente- en fruitbestedingen stegen als gevolg van hogere prijzen
De groente- en fruitbestedingen per capita stegen vorig jaar met 5,3%. Dit is veel meer dan de groei van 0,6% van de globale voedingsmarkt. De stijging was groter bij fruit (+6%) dan bij groenten (+4,3%). De hogere gemiddelde winkelprijs van verse groenten en vers fruit ligt aan de basis van de hogere bestedingen. In 2015 kocht de Belg gemiddeld 39 kg verse groenten en 47 kg vers fruit of samen ruim 86 kg. Hij besteedde 92 euro aan verse groenten en 112 euro aan vers fruit of samen 204 euro. Ondanks de stijgende bestedingen daalden de aankopen van verse groenten en vers fruit met iets meer dan 1%. Verse groenten daalden met 2,6% en vers fruit bleef stabiel.
De nummer één in de groentekorf blijft de tomaat
Binnen de top tien verloren alle groentesoorten vorig jaar terrein maar de rangorde bleef dezelfde als in 2014. De nummer één in de groentekorf, de tomaat, daalde met 3% in volume. De Belg kocht vorig jaar gemiddeld 6,140 kg tomaten. De sterkste daler in de top tien was prei (-12%). De nationale trots witloof staat op een stabiele vierde plaats met 3,150 kg maar verliest kopers en volume. De hogere witloofprijs deed de bestedingen wel met 12% oplopen. Binnen de slarayon wint de voorverpakte gemengde sla terrein ten nadele van kropsla. In waarde wordt deze voorverpakte sla met 30% marktaandeel het belangrijkste segment binnen de slarayon.
Bij de grootste dalers in de groenterayon behoorden: Chinese kool, schorseneren, waterkers, andijvie, rode kolen en diverse slasoorten zoals krul-, eikenblad- en kropsla. De sterke groeiers in 2015 waren o.a. peterselie, pastinaak, rode bieten, aubergines, radijs, notensla en voorverpakte gemengde sla.
Kerstomaat is belangrijkste omzetmaker in de tomatenmarkt
De normale (losse) tomaten maakten in 2000 driekwart uit van de tomatencategorie. Nu is dit slechts één derde. De trostomaten hebben de plaats van de losse tomaten ingenomen. Dit segment verdubbelde in tien jaar tijd zijn volumeaandeel van 20 naar 40% in 2010. Het aandeel is nu gekrompen tot 36%. De trend naar de specialere tomaat zet zich voort. Het zijn vooral de kerstomaten die de laatste jaren sterk aan populariteit winnen. Ze halen nu een volumeaandeel van 17% en een waardeaandeel van 34%. Hiermee zijn de kerstomaten in waarde het belangrijkste segment geworden binnen de tomatenrayon. Kerstomaten waren vorig jaar twee en een halve keer zo duur als trostomaten. Trostomaten waren 8% duurder dan losse tomaten en lange romatomaten waren 12% duurder dan trostomaten.
De appel op één binnen de fruitkorf
In de fruitkorf blijft de appel met 8,790 kg per capita koploper. Deze fruitsoort daalde met 1% in volume en door de lagere prijs met 5% in bestedingen. Positief was wel dat het aantal appelkopers licht steeg. De perenverkoop viel, na de oproep in 2014 aan de consument om de Belgische perenproducenten te steunen naar aanleiding van de Russische handelsboycot, weer op een normale verkoop van 3 kg per kop. Door een hogere gemiddelde prijs bleef het omzetverlies wel beperkt tot 5%. Aardbeien waren vorig jaar duurder en verloren kopers waardoor het volume daalde met 2%. Aardbeien werden in de top tien ingehaald door kiwi’s en daalden van de 8e naar de 9e plaats. De grootste groeiers binnen de top tien waren meloenen (+16%), kiwi’s (+7%) en druiven (+6%). Vooral watermeloenen deden het vorig jaar zeer goed.
Bij de grootste stijgers behoorden verder: de blauwe bosbessen, de braambessen, de vijgen en de frambozen. De belangrijke dalers in de fruitrayon waren trosbessen en ananas.
Jonagold blijft marktleider
Binnen de appelcategorie houdt marktleider Jonagold met 43% van het volume en 32% van de waarde stand. Klassieke appelrassen zoals Golden Delicious en Granny Smith maar ook relatief nieuwere rassen zoals Belgica en Kanzi verliezen terrein ten voordele van vooral Pink Lady. Deze laatste appelsoort wordt veel duurder verkocht en richt zich vooral op de tweeverdieners en de welgestelde gezinnen met kinderen. Het aandeel van Jonagold is het hoogst bij de gepensioneerden. De helft van de appelaankopen van deze gepensioneerden bestaat uit Jonagold.
Weinig verschuiving in de distributie van verse groenten en fruit
Op het vlak van de distributie is er de laatste jaren weinig verandering. ‘Dis 1’ blijft met 48% marktaandeel een stevige marktleider gevolgd door hard discount met 24%. Op de derde plaats komt de buurtsupermarkt met 14% marktaandeel. De openbare markt blijft stabiel op 5% en de speciaalzaak daalt van 4 naar 3% marktaandeel.
Thuisconsumptie is de norm
Thuis is en blijft de belangrijkste consumptieplaats voor voeding in het algemeen en voor groenten en fruit in het bijzonder. Van het totaal aantal consumptiemomenten vindt twee derde thuis plaats, zo ook voor groenten. 7% van de consumptiemomenten met groenten vindt bij familie en vrienden plaats. De rest van de groentemomenten situeren zich op het werk of op school (10% van de momenten), in de klassieke horecazaken (9%), onderweg (1%) en ‘overige’ (6%). Sla en komkommer worden relatief meer buitenshuis geconsumeerd dan paprika, tomaten en wortelen.
Fruit wordt iets vaker thuis en op het werk of school geconsumeerd dan groenten. Van de consumptiemomenten met fruit vindt 69% thuis plaats, 4% bij familie of vrienden en 17% op het werk of school. De rest van de fruitmomenten situeren zich onderweg (2%), in de klassieke horecazaken (2%) en elders (6%). Aardbeien en sinaasappelen worden relatief meer thuis geconsumeerd dan appelen, peren of bananen.
Meer weten over de Belgische consumenten en zijn aankop- en shopgedrag in groenten en fruit? Lees dan de maandelijkse rubriek Info-Vers (powered by VLAM) in Gondola Magazine! Klik hier om je te abonneren!