Hard discount zet zijn groei binnen de versmarkt van de voorbije jaren verder. Het marktaandeel van Aldi en Lidl in de versmarkt steeg vorig jaar met 0,6 procentpunt naar 19,8%. Het is hiermee het tweede belangrijkste distributiekanaal voor verse voeding, na de klassieke supermarkten en hypermarkten. Dat blijkt uit een onderzoek van GfK in opdracht van VLAM voor de Info-Vers rubriek in Gondola Magazine.
In 2016 besteedden de Belgische gezinnen 1,3% meer aan Fast Moving Consumer Goods (voeding, huishoud- en verzorgingsartikelen) dan het jaar voordien om uit te komen op een totaal bedrag van 25,5 miljard euro.
De versmarkt deed het minder goed dan het marktgemiddelde en groeide slechts met 0,8%. Rekening houdend met de voedingsinflatie van 2% zijn er vorig jaar minder verse producten gekocht. Als gevolg van de economische crisis, het groeiende duurzaamheidsbesef en de gezondheidsrage, koopt de Belg bewuster en springt hij verstandiger met voedsel om.
Dalend aantal winkelbezoeken
Bovendien blijft het dalend aantal winkelbezoeken de totale aankopen negatief beïnvloeden. Vorig jaar gingen opnieuw 2 aankoopmomenten voor versproducten verloren. Het jaarlijkse aantal winkelbezoeken bedraagt nu 146 keer per jaar. In 2008 was dit nog 185 keer.
Het kanaal dat het meest te lijden heeft onder het dalende aantal winkelbezoeken is de speciaalzaak. In dit kanaal verminderde het aantal bezoeken vorig jaar met 5%. Een groei van het aantal aankoopmomenten was er voor de buurtsupermarkt maar vooral voor de Korte Keten met name de hoeveverkooppunten en de boerenmarkten. Dat blijkt uit onderzoek van GfK in opdracht van VLAM voor de Info-Vers rubriek in Gondola Magazine.
Vooral hard discount wint marktaandeel
De absolute marktleider in de versmarkt blijft DIS 1, zeg maar de hypermarkt en de klassieke supermarkt. DIS 1 bereikte in 2009 met 48% haar hoogste aandeel en schommelt nu rond 46% marktaandeel. Vorig jaar wist dit kanaal 0,2 procentpunt te groeien, maar hard discount is de grootste groeier. Sinds 2011 wint dit kanaal jaar na jaar terrein. Na een minder 2015 was 2016 opnieuw een goed jaar voor Aldi en Lidl. Het marktaandeel van hard discount in de versmarkt steeg vorig jaar met 0,6 procentpunt naar 19,8%. Het is hiermee de nummer twee in het retaillandschap vóór de buurtsupermarkt (maar ver achter DIS 1), aldus GfK.
Het marktaandeel van de buurtsupermarkt bleef vorig jaar op peil (15,8%). Deze winkelformule was sinds 2009 een continue groeier maar die groei sloeg in 2014 om in een daling van 0,7 procentpunt. Sindsdien blijft het marktaandeel van dit kanaal stabiel. De grootste verliezer is echter de speciaalzaak. Dit kanaal ziet zijn marktaandeel in acht jaar tijd krimpen van 14,9 naar minder dan 10%.
De openbare markt die in het verleden ook in de klappen deelde, stabiliseert de laatste jaren rond de 2,5%. Gezien het dalend aantal winkelbezoeken is deze evolutie van de openbare markt des te opvallender. De groep ‘overige kanalen’ met o.a. Bio-Planet, de kleinere superettes met maximum twee kassa’s, de rechtstreekse verkoop en de e-shops, is een groep met een marktaandeel tussen de 5 en de 6%. Binnen deze groep deed de rechtstreekse verkoop of Korte Keten het iets beter dan de rest.
Supermarkt blijft dominant in alle verscategorieën
DIS 1 blijft in alle verscategorieën de absolute marktleider. Het marktaandeel van DIS 1 varieert van 39% voor vleeswaren tot 53% voor zuivel. Naast zuivel zijn ook eieren een belangrijke categorie voor de supermarkt in het algemeen en DIS1 in het bijzonder. Voor groenten en fruit scoort DIS 1 boven het gemiddelde met een marktaandeel van respectievelijk 49 en 48%. Bij de categorieën vlees en vleeswaren is DIS 1 relatief ondervertegenwoordigd. De categorie vis, week- en schaaldieren scoort gemiddeld in DIS 1.
Bij hard discount valt vooral het lage marktaandeel (12%) voor vers vlees, gevogelte en wild op. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat het aandeel van Renmans meegerekend wordt bij de speciaalzaak en niet onder hard discount valt. Vers vlees, gevogelte en wild is een categorie waar de speciaalzaken (slagers) sterk staan met een aandeel van 23%. De zelfstandige slager houdt hiermee goed stand binnen het retaillandschap. Het distributiekanaal ‘openbare markt’ is relatief belangrijk voor fruit, groenten, vis en week- en schaaldieren. De openbare markt boekte vorig jaar sterke winst voor vis, week- en schaaldieren. Vermeldenswaardig is ook hetrelatief hoge aandeel (10%) van het kanaal “overige” voor verse aardappelen. Hieronder valt voornamelijk de rechtstreekse verkoop op de hoeve.
Supermarkt staat sterker in Brussel en Wallonië
DIS 1 heeft een groter marktaandeel in Brussel en Wallonië dan in Vlaanderen. In Brussel haalt dit kanaal een marktaandeel van 58%. In het zuiden van het land heeft DIS 1 iets minder dan de helft van de versmarkt in handen. In Vlaanderen haalt dit kanaal 43% marktaandeel. Het aandeel van de marktleider staat in Brussel en Wallonië wel sterker onder druk dan in Vlaanderen. In 2008 had DIS 1 in het zuiden van ons land nog een aandeel van 54% en in Brussel bedroeg dit zelfs 66%. De marktleider kon vorig jaar meer alleenstaanden aantrekken. Zowel de jonge als de oudere alleenstaande vond gemakkelijker de weg naar DIS 1.
Hard discount, die op lange termijn het meest aan belang won, groeide vorig verder door. Het aantal kopers en de aankoopfrequentie van versproducten in dit kanaal stabiliseerden. Het kerncliënteel van hard discount blijven de gezinnen met kinderen en vooral deze met een beperkt inkomen. De welgestelde gezinnen met kinderen en de welgestelde gepensioneerden vonden vorig jaar makkelijker de weg naar dit kanaal en gaan er voor het kwalitatievere gamma. De omzetgroei in hard discount kwam in 2016 vooral op het conto van de gezinnen met kinderen. In Vlaanderen staat de speciaalzaak met een marktaandeel van 12% steviger in zijn schoenen dan in Brussel en Wallonië. In deze regio’s heeft de speciaalzaak een marktaandeel van 8%. Het marktaandeel van de speciaalzaak staat over heel België wel sterk onder druk.
Ook de buurtsupermarkt, de openbare markt en de rechtstreekse verkoop op de hoeve hebben in Vlaanderen hogere marktaandelen dan in de rest van het land. Wat betreft het kopersprofiel per distributiekanaal, zien we dat de jonge alleenstaanden (<40jaar>