Gondola People 8 tips voor een geslaagd evaluatiegesprek

Aan het eind van dit jaar staat u misschien voor een evaluatiegesprek. Hierbij een paar good practices voor een vlot verloop ervan.

Voor het interview

1. Bereid uw gesprek voor

Het evaluatiegesprek is een klassieker in het bedrijfsleven. Wellicht hebt u er al (meer dan) een meegemaakt. Dat belet echter niet dat u ook deze keer die one-on-one met uw manager goed moet voorbereiden. Onderschat vooral niet de inzet ervan. Als u er als ‘toerist’ naartoe gaat, zou uw manager dat weleens niet kunnen appreciëren. Hij of zij heeft immers zelf ook tijd uitgetrokken om dit goed voor te bereiden. Stel dit dus niet uit tot het laatste ogenblik.

2. Doe vooraf een auto-evaluatie

Een jaarlijkse evaluatie vergt een goede auto-evaluatie vooraf. Als uw onderneming u een tabel voor auto-evaluatie bezorgt, neem dan de tijd om deze nauwkeurig in te vullen. Die tool laat u immers toe uw troeven en werkpunten te bepalen voor een eventueel verbeteringstraject.

Als uw werkgever u niets aanreikt, baseer u dan op uw functiebeschrijving en vergelijk de opdrachten die u hebt uitgevoerd met wat verwacht werd door het management. Welke projecten hebt u tot een goed einde gebracht? Hebt u belangrijke contracten binnengehaald? Welke meerwaarde heeft uw werk bijgebracht aan de onderneming? Hebt u de doelstellingen bereikt die het vorige jaar waren afgesproken? En zo niet, waarom? En wat kan u doen om dit alsnog te bewerkstellingen?

Aarzel niet uw geheugen even op te frissen door even door uw agenda te browsen. Uw afspraken, het verslag van uw activiteiten, uw rapporten… U vindt het er wellicht allemaal in terug. Verzamel ook de elementen die hun nut kunnen bewijzen in uw evaluatie: omzet, aantal contacten, gehaalde deadlines, resultaten van het team waartoe u behoort… Kom op uw interview eerder met concrete feiten dan met ontwijkende antwoorden. Noteer alle punten die u wil aanbrengen tijdens de afspraak, en neem op D-day uw nota’s mee om te tonen hoe betrokken en gemotiveerd u wel bent.

Kom voor de dag met een juiste en eerlijke kijk op de kwaliteit van uw werk. Objectiviteit wordt immers altijd beloond, niet het minst omdat deze kwaliteiten aangeven hoe groot uw capaciteiten wel zijn om uzelf in vraag te stellen.

Tijdens het interview

3. Wees positief en open

De afloop van het interview zal daarna afhangen van uw houding. Werk mee en wees open. Terwijl u uw eigen standpunt verdedigt zal u ook dat van uw gesprekspartner moeten aanhoren en, waar nodig, sommige opmerkingen accepteren zonder een vijandige attitude aan te nemen. Wees ook niet te ontspannen en nog minder agressief of defensief. Door dit soort van gedrag tast u uw geloofwaardigheid aan, wat alleen maar in uw nadeel kan werken.

4. Bereid u voor op verwijten

Het is mogelijk dat u, ondanks al uw inspanningen, er niet in geslaagd bent om de doelstellingen die u zich gesteld had te bereiken. In dat geval moet u bereid zijn om de verwijten van de hiërarchie te aanhoren en aanvaarden. Het is ook de rol van uw manager om de vinger te leggen op uw zwakke punten of moeilijkheden, en samen met u tot een oplossing te komen. Zelfs al is dat niet zo aangenaam, probeer u hier niet tegen te verzetten. Het is beter gewoon de verwijten te aanvaarden en uw verantwoordelijkheid te nemen. Uw manager zal uw luciditeit appreciëren en blij zijn dat u de huidige methodes wil verbeteren en meewerken aan de verdere ontwikkeling van het bedrijf.

5. Wees oplossingsgericht

Wanneer er dingen worden aangehaald die minder goed gelukt zijn, kan het feit dat u zich oplossingsgericht toont het verschil maken tegenover uw werkgever. Wanneer men u bijvoorbeeld een gebrek aan managementcompetenties verwijt, kan u vragen om een vorming in people management te volgen. Het beste is trouwens om tijdens uw voorbereiding zelf te zoeken naar hefbomen voor verbetering en een verbeteringstraject voor te stellen voor het komende jaar. Zo vermijdt u dat u veranderingen worden opgelegd die u misschien niet graag wenst.

6. Durf!

Het jaarlijks evaluatiegesprek is niet alleen een balans die wordt opgemaakt maar ook een geknipte gelegenheid voor u, als medewerker, om uw toekomstperspectieven onder de loep te nemen en uw professionele aspiraties mee te delen. Voor sommige werknemers is het zelfs een van de zeldzame momenten om met hun manager eens langer te kunnen praten dan eventjes aan de deur. Neem dus de tijd om uzelf vooraf de goede vragen te stellen. Wat zijn mijn perspectieven in mijn huidige job? Welke nieuwe verantwoordelijkheden zou ik kunnen opnemen? Zijn er dingen die ik graag anders zou zien? Wat heb ik nodig om vooruit te komen? Praat erover met uw manager en vind een consensus tussen de doelstellingen die hij van u verwacht en uw eigen targets.

Het gesprek is ook de ideale gelegenheid om gemotiveerde en beargumenteerde verzoeken te doen, zoals vormingen, glijdende werkuren, telewerk, een loonsverhoging enzovoort. Wees proactief. Beschouw uw jaarlijkse evaluatiegesprek als een uitwisseling.

Na het interview

7. Stel een verslag op

Na het onderhoud moet een verslag over de uitwisseling van gedachten die daar heeft plaatsgevonden (feedback over het voorbije jaar, het al dan niet bereiken van de gestelde doelen, verbeteringstrajecten, successen, nieuwe doelstellingen, actieplannen enzovoort) worden opgesteld en vervolgens door beide partijen ondertekend. Dit laat toe hier indien nodig tijdens het volgende jaar op terug te komen.

8. Volg op

Wanneer u wil dat het evaluatieproces leidt tot echte veranderingen (zowel voor uzelf als voor de onderneming), is het belangrijk dat er een opvolging gebeurt. Het jaarlijkse onderhoud moet het hele jaar door gelezen en herlezen worden, als een soort van roadmap. Aarzel niet om indien nodig rond het midden van het jaar om een update te vragen. Die is altijd relevant als beide partijen zich ervan willen verzekeren dat de doelstellingen die bepaald werden en het professionele project dat aan het begin van het jaar werd vastgelegd niet veranderd zijn omwille van nieuwe evenementen op business- of persoonlijk vlak of omdat er ondertussen nieuwe technologieën zijn geïmplementeerd. Het kan ook een moment zijn waarop u uw manager vraagt om uw parcours verder uit te stippelen en u te helpen om de maatregelen die tijdens het evaluatiegesprek werden beslist verder uit te rollen.