We krijgen het voortdurend te horen: de Belg is wereldkampioen in het gebruik van kortingsbonnen. In 2009 werden er – hou u vast – 153 miljoen over de toonbank geschoven, goed voor een totale waarde van 123 miljoen euro, 22% meer dan in 2008. De clearing van al die bonnen moet dus wel goed geregeld zijn. Dat gebeurde tot nu toe, met de winkels als vertrekpunt, nogal manueel. Vervelend routinewerk, dat straks misschien helemaal tot het verleden behoort. Met dank aan de grote stap voorwaarts die GS1 Belgium & Luxemburg zette met de oprichting van de GS1 Belgilux Coupon Data Pool. Op 31 mei werd toelichting gegeven en Gondola ging alvast eens luisteren.
Vanuit een strikte marketingkijk is de techniek van de kortingsbon in ons land buitengewoon efficiënt. Zeker als je het gebruikte aantal bonnen afzet tegen het verspreide aantal. Maar de uitgifte van kortingsbonnen levert zowel voor de distributie als voor de fabrikant die de bonnen uitgeeft een hele reeks van verplichtingen op. Na scanning aan de kassa moeten de bonnen fysiek naar het verwerkingsplatform worden getransporteerd. Daar worden de bonnen geteld en ‘gecleard’. Dat wil, in het kort, zeggen dat de geldigheid wordt geverifieerd, dat de waarde van de bonnen wordt gedebiteerd aan de uitgever ervan en dat de winkels worden vergoed voor de bedragen die ze ondertussen aan de kassa in mindering hebben gebracht op het kassaticket van de consument. Een zwaar en vervelend proces, dat op meerdere niveaus nadelen heeft. Om te beginnen is deze verwerking een directe kost. Vervolgens is er het probleem van de tijd die verloopt tussen het moment van verzending naar het clearingplatform en de eigenlijke verwerking. En meer dan ooit is tijd geld: de distributie schoot dat geld eigenlijk al voor aan de consument en ziet logischerwijs graag dat de fabrikant zo snel mogelijk dat geld terugbetaalt.
Dat zijn nog maar enkele van de redenen waarom de markt al langer vragende partij was voor een nieuw model, dat geen beroep zou doen op een fysieke, manuele behandeling van de kortingsbonnen vanaf het moment van de verwerking aan de kassa. Een nieuw model moest een geautomatiseerde verificatie en telling van de bonnen toelaten, op het moment van het scannen aan de kassa zelf ! Maar voor een dergelijke oplossing is een stabiel platform vereist, een gezamenlijke interface voor alle retailers en fabrikanten die in staat is om te dialogeren met de systemen van die retailers en fabrikanten. GS1 Belgium & Luxemburg maakte de droom van de markt waar met de GS1 Belgilux Coupon Data Pool.
Snel, eenvoudig en betrouwbaar. GS1 Belgilux Coupon Data Pool is gebaseerd op de mogelijkheid om de toegestane korting te koppelen aan het GTIN van een product dat effectief is gekocht. GTIN (Global Trade Item Number) is het unieke wereldwijde identificatienummer dat aan elk product wordt gegeven. Als een fabrikant – de uitgever van de bon – een actie wil lanceren, ‘creëert’ hij een bon in het systeem en koppelt hij dat aan het GTIN van het betrokken product (of aan de GTINs van de betrokken producten). Alle bonnen die op die manier werden gecreëerd moeten zijn opgenomen in een Data Pool GDSN (Global Data Synchronisation Network), een datanetwerk dat continu alle productbeschrijvingen in een elektronische cataloog (of data pool) synchroniseert. Die Data Pool GDSN is in het geval van de kortingsbonnen de CDB (Central Data Bank), de data pool die door GS1 Belgium & Luxembourg in het leven werd geroepen. Zonder GTIN voor de Belgische markt kan er geen kortingsbon worden gecreëerd. Het synchroniseren van de data gebeurt overigens in België zelf.
Zodra alle elementen van de productbeschrijving, en vervolgens een actie met kortingsbonnen in de data pool zijn opgenomen, kan elke retailer toegang krijgen tot deze gegevens en kan hij deze in zijn eigen systeem invoeren. Het resultaat: op het moment dat de bon aan de kassa wordt gescand, kan het systeem van de retailer een aantal gegevens van de bon automatisch verifiëren. De geldigheid van de bon, bijvoorbeeld: zit deze bon in de Data Pool? Is aan de voorwaarden van de bon voldaan? Is de geldigheidsdatum nog oké? Heeft de consument het betrokken product ook echt gekocht? Tal van taken worden voortaan uitgevoerd met een absolute betrouwbaarheid. Zo vermijdt men missers (naar schatting tot 4% van het totaal) en eventuele, door de uitgevers van de kortingsbonnen fel gevreesde fraude. En niet te vergeten: deze oplossing versnelt uiteraard de stroom aan de checkout. De kassier of kassierster moet de geldigheid van de bon niet meer checken, dat doet het systeem automatisch. De GS1 Coupon DP ontpopt zich ook als een handig instrument in het perspectief van de gedematerialiseerde kortingsbonnen (opgeladen en afgedrukt via het internet, of via mobiele telefoon. Het spreekt vanzelf dat voor een volwaardig operationeel platform alle uitgevers van kortingsbonnen het spel moeten meespelen en alle gegevens opladen, te beginnen met de product-GTINs. Een andere keuze is er trouwens niet: Carrefour en Delhaize schakelen in de lente van 2011 over naar de GS1 Belgilux Coupon Data Pool. Op dat moment zal het niet meer mogelijk zijn om kortingsbonnen uit te geven die niet compatibel zijn met de procedures gekozen door deze twee belangrijke spelers. Tot dan gaat GS1 Belgium & Luxembourg de baan op met opleidingstools en adviezen die de overgang naar dit nieuwe gegeven gemakkelijker maken (meer informatie op www.gs1belu.org/fr/coupon-data-pool).
Merk ook op dat andere retailers het door Carrefour en Delhaize ingeslagen pad zullen volgen: Cora en Makro leggen eind 2010 al de eerste richtlijnen voor deze mutatie op, Colruyt van zijn kant is dit intern aan het evalueren. Alles goed en wel, maar welke impact heeft deze revolutie voor de clearingcenters die vandaag de ‘klassieke’ kortingsbon verwerken ? Bij HighCo Data, de historische operator in België, is Pieter Vanermen erg duidelijk, maar hij stelt zich tegelijk constructief op. « Het is duidelijk dat de komst van de Coupon Data Pool een groot gevaar betekent voor onze clearingactiviteiten, » zegt hij, « zelfs al zouden we nog steeds de ‘klassieke’ verwerking van kortingsbonnen van onafhankelijke winkeliers met meer bescheiden middelen verzorgen. Maar je moet durven erkennen dat GS1 Coupon Data Pool een uistekende zaak voor de markt is en ik kan Jan Somers en zijn team alleen maar feliciteren met de manier waarop ze dit project hebben aangepakt. HighCo Data heeft ervoor gekozen om constructief mee te werken aan dit veranderingsproces. Onze corebusiness zal voortaan de reporting zijn: we gaan bijkomende diensten aan de markt aanbieden met een grote meerwaarde. Onze reporting biedt de mogelijkheid om twee afzonderlijke gegevensstromen te consolideren: de gegevens die van GS1 komen en de gegevens van de traditionele verwerking. En we zullen een extreem gedetailleerde reporting aanbieden die rijk is aan informatie over de markt, folder monitoring bevat enzovoort. Ons perspectief is niet dat van de concurrentie met de oplossing van GS1, maar dat van de complementariteit. »