Interview “Leidinggevenden moeten zich extra bewijzen”

Corona stelt heel veel dingen op scherp, ook leiderschap. André de Wit, leiderschapsexpert en spreker op Gondola Days: “Je hebt bepaalde skills nodig om een virtueel goede leider te zijn.”

André de Wit is opgelucht. Hij is op vakantie geweest in Spanje, waardoor hij bijna veertien dagen in quarantaine moest bij zijn terugkomst in Nederland. “Gelukkig ben ik net op tijd teruggekomen, voor de maatregel van de Nederlandse overheid in werking trad”, zegt hij. “Het had veel dingen bemoeilijkt. Maar daar moet ik me nu geen zorgen over maken.” André de Wit werkt als motivatiespreker en leiderschapsexpert bij de Leadership Academy in Amsterdam, een consultancybedrijf dat grote en kleine bedrijven adviseert. 

Leiders moeten tijdens deze crisis vanop afstand kunnen leiding geven en motiveren. Dat lijkt me niet makkelijk.

Nee. Die evolutie was er al een beetje voor de coronacrisis startte, maar die heeft nu natuurlijk een extra duw in de rug gekregen. Je hebt er heel specifieke vaardigheden voor nodig. Je moet op afstand kunnen communiceren en leiding geven. Het is belangrijk dat je regelmatig en duidelijk communiceert. Dat is sowieso het geval bij leiderschap, maar in de huidige omstandigheden ziet dat er anders dan gewoonlijk uit. In normale omstandigheden kan je een team om de drie weken aanspreken, nu moet het op wekelijkse basis. Je hebt minder interactie op de werkvloer, waardoor je nu meer formele momenten moet inlassen. Je moet ook duidelijke afspraken maken over de werkverdeling. Dat moet veel strakker dan anders, om te vermijden dat er gaten vallen of dat er dubbel werk gedaan wordt. Corona draait daarmee een evolutie terug: we waren aan het evolueren naar een veel minder strakke taakomschrijving.

Leiders moeten vertrouwen geven. Hoe doe je dat vanop afstand?

Ik denk dat dat de zwaarste taak is. Virtueel je team aanmoedigen en vertrouwen is niet makkelijk. Je moet ook emotionele ondersteuning geven. Mensen zitten thuis, moeten zelf de kinderen opvangen, hebben het vaak niet makkelijk met de situatie waarin ze zitten. Je moet polsen naar hoe het hen emotioneel vergaat, naar hoe je hen kan helpen in het omgaan met de situatie. Dat is niet eenvoudig, omdat het op afstand is: het is veel moeilijker in te schatten hoe iemand er emotioneel aan toe is. Je moet dus heel goed signalen kunnen oppikken.

Sommige retailbedrijven zitten vandaag in moeilijkheden. Verandert dat de rol van een leidinggevende?

Jazeker. Je moet nauw contact houden met je werknemers. Zij leven in onzekerheid en hebben veel vragen. Gaat mijn werkgever het redden, kan ik mijn job behouden? In de mate van het mogelijke moet je als leidinggevende vertellen waar het bedrijf staat en wat de plannen zijn. Je moet geruststellen waar het kan en de waarheid zeggen waar het moet. Je moet vooral niet denken: ‘ik heb niets te zeggen, dus laat ik ook niets van me horen’. Nee, je moet op regelmatige basis contact houden en informatie geven. We zien klanten die daar heel goed mee omgaan: de CEO van Carlsberg bijvoorbeeld heeft elke week een videocall met zijn werknemers. Anderen zitten vooral te wachten tot wanneer alles terug bij het oude is, in de hoop dat het allemaal niet zo’n vaart loopt. Dat is niet goed. Tijdens mijn vakantie in Spanje heb ik mijn ogen goed open gehouden. In Madrid zag ik hoe de crisis er in hakt bij kledingwinkels. Er werden bij grote winkels stukken verkocht voor 3 à 10 euro. Dan weet je dat er nog wat op ons afkomt.