In het kader van de week van de fair trade, van 6 tot 16 oktober, heeft Fairtrade Belgium een rapport uitgebracht op basis van een panel van 1.000 Belgische consumenten. Voornaamste conclusie: Belgen willen meer fair trade kopen.

Het onderzoek werd uitgevoerd door iVOX in september, naar aanleiding van de week van de fair trade die gisteren startte. De voornaamste conclusie is dat Belgen meer fair trade willen kopen en in een faire wereld wil leven. Dat geldt niet alleen voor alles wat ecologie betreft, een thema dat vaak terugkeert in het rapport van Fairtrade, maar ook voor sociale rechtvaardigheid, een onderwerp dat vandaag steeds meer op de agenda staat. Eén van de opvallendste resultaten is dat meer dan de helft van de ondervraagde personen (52%) bijkomende inspanningen wil doen voor een meer rechtvaardige wereld, maar niet weet hoe ze daartoe kunnen bijdragen. Een opmerkelijke vaststelling, gezien de talrijke initiatieven er op dat vlak bestaan vandaag. Niet verrassend zijn ecologie en klimaat een van de grootste bekommernissen van de bevolking. “Op basis van deze studie kunnen we concluderen dat Belgen hun boodschappen niet onbewust doen”, zegt Nicolas Lambert, directeur bij Fairtrade Belgium. “Niet minder dan 3 op 5 respondenten voelen zich op zijn minst gedeeltelijk verantwoordelijk voor de omstandigheden waarin de producten die ze kopen gefabriceerd worden. Een billijke betaling voor de producent lijkt één van de belangrijkste bekommernissen. Het is dus niet verrassend dat 46% van de ondervraagde personen zegt bereid te zijn om meer te betalen voor fair trade producten.”

Maar wat verstaan ze onder ‘verantwoorde consumptie’? De drie belangrijkste elementen zijn de aankoop van lokale producten (45%), seizoensproducten (38%) en producten met minder verpakking/afval (36%). Tegelijk vindt slechts 38% van de Belgen dat we verantwoordelijkheid dragen in de verbetering van de sociale omstandigheden in de landen van productie, tegenover 35% die vinden van niet. De overige 35% blijft neutraal tegenover de vraag. De bevolkingsgroepen die zich het meest willen engageren zijn Franstaligen (36% tegenover 29% Vlamingen) en jongeren (46% jonger dan 34 jaar).

De strijd tegen sociale ongelijkheid woedt

Het lijkt erop dat de crisis, die al veel bekommernissen aan het licht heeft gebracht, ook bepaalde sociale eisen heeft geaccentueerd. Volgens de Fairtrade-studie zijn de Belgische consumenten meer geneigd om hun steentje bij te dragen aan meer sociale rechtvaardigheid. Dit staat in de top 3 van de belangrijkste redenen om fair trade producten te kopen. 65% van de Belgen vindt zelfs dat sociale rechtvaardigheid zichtbaarder is geworden sinds het begin van de crisis. Maar wat zijn volgens de bevraagden de belangrijkste oorzaken van sociale onrechtvaardigheid? Egoïsme, politieke incompetentie en kapitalisme staan bovenaan de lijst en degenen die verantwoordelijk zijn voor het streven naar (meer) sociale rechtvaardigheid zijn de overheid (55%), politici (49%), bedrijven/merken (29%) en consumenten (29%).

Volgens de bevraagden zijn er verschillende prioriteiten: toegang tot basisbehoeften (64%), fatsoenlijke lonen/sociale rechten (60%) en een eerlijk en onafhankelijk rechtssysteem (55%). Deze elementen worden over het algemeen als essentieel voor een eerlijke samenleving beschouwd. Jongere generaties hechten daarentegen meer belang aan gendergelijkheid en de strijd tegen racisme.

‘We are all Fairtraders!’

‘We are all Fairtraders!’ is de slogan van de nieuwe campagne van Faitrade Belgium en moet een rechtvaardigere samenleving promoten. Om acties voor meer sociale rechtvaardigheid aan te moedigen, is de organisatie begonnen met het uitdelen van "Fair Cards", waarmee ze persoonlijkheden feliciteren die zich inzetten voor meer sociale rechtvaardigheid. Het initiatief lijkt misschien wat luchtig, maar het wijst op een dieperliggend probleem dat veel consumenten duidelijk zorgen baart, en terecht.