Naast CO2-neutraliteit zetten grote retailspelers het gebruik van gerecycleerd plastic vaak hoog op hun lijst van milieudoelstellingen. Al blijft die nieuwe trend niet zonder gevolgen voor onder meer de prijzen van producten.
Producten waarvan de verpakking uit gerecycleerd plastic bestaat, liggen de laatste tijd steeds vaker in de rekken van supermarkten. Zelfs reuzen als Coca-Cola en Nestlé, die tot de grootste plastic vervuilers ter wereld behoren, doen nu mee en beloven hun gebruik van nieuw plastic te verminderen. Coca-Cola heeft bijvoorbeeld toegezegd om tegen 2030 50% gerecycleerd materiaal te gebruiken in zijn flessen en blikjes. Nestlé belooft dan weer om de hoeveelheid rPET in zijn merken te verhogen tot 50% en om tegen 2025 al zijn verpakkingen recycleerbaar of herbruikbaar te maken. In slechts enkele jaren tijd is gerecycleerd plastic een cruciaal onderdeel geworden van de duurzaamheids- (en marketing-) strategieën van bedrijven. Van flessen en voedselbakjes tot polyester stoffen, bouwmaterialen en meubilair, er zijn vele toepassingen en milieuvoordelen. Ze zijn bovendien minder afhankelijk van nieuwe plastic op basis van petroleum en zorgen voor minder CO2-uitstoot en vervuiling in het algemeen. Maar deze nieuwe trend, die nog is versterkt door de nieuwe wetgeving, blijft niet zonder gevolgen, zeker voor de prijzen.
Prijzen stijgen
In België organiseert en financiert Fost Plus de selectieve inzameling, sortering en recycling van huishoudelijke verpakkingen (PMC, papier-karton en glas). "In 2020 hebben we 94,9% van de huishoudelijke verpakkingen op de markt gerecycleerd, waaronder 51% van de plastic verpakkingen. Deze cijfers maken ons leider in Europa, vóór de Belgische en Europese doelstellingen", verklaart Valerie Bruyninckx, communicatieverantwoordelijke van de VZW, die erop wijst dat de internationale plastic markt veel breder is dan huishoudelijke verpakkingen, aangezien er ook andere kanalen zijn (containerparken, industrieën, enzovoort). "Wij zien dat de prijzen van bijna alle materialen stijgen, met inbegrip van plastic, op de internationale markten”, vervolgt ze. "De reden voor deze stijging is tweeledig: enerzijds herstelt de economie zich en neemt de vraag naar primaire en secundaire materialen toe na een periode die werd getekend door de gezondheidscrisis. Anderzijds kiest de industrie steeds vaker voor gerecycleerde materialen.”
Vandaar de vrees dat bedrijven de komende jaren problemen zullen krijgen met de aanvoer van gerecycleerd plastic, maar Bruyninckx nuanceert. "Vraag en aanbod van gerecycleerde materialen zijn twee elementen die van elkaar afhankelijk zijn. Het is niet alleen de vraag die toeneemt, maar ook het aanbod. Dankzij de uitbreiding van de sorteerboodschap, die van kracht is voor alle Belgische gezinnen en organisaties, zullen wij jaarlijks 90.000 ton extra plastic verpakkingen inzamelen voor recycling. En in het proces hebben wij nieuwe recyclingkanalen gecreëerd voor al deze nieuwe soorten verpakkingen.”
100% gerecycleerd betekent niet 100% recycleerbaar
Een andere beperking van de stormloop op gerecycleerd plastic is het feit dat 100% gerecycleerd niet betekent dat het ook 100% recycleerbaar is. Flessen gemaakt van rPET, bijvoorbeeld, zijn niet oneindig recycleerbaar. Bij elke recyclagecyclus is er een verlies. Dit betekent dat nieuw plastic in het systeem moet worden opgenomen, wil het een nul-som blijven. Tenslotte blijft gerecycleerd plastic afval nog steeds afval. Wanneer het aan de recyclingstroom ontsnapt, is het ook een bron van vervuiling. Een gerecycleerde fles die weggegooid wordt in de natuur zal nog altijd het milieu vervuilen, kleding van gerecycleerde polyester laat ook nog steeds microplastics los in de oceanen bij elke wasbeurt... Door al deze beperkingen zouden sommige bedrijven dan ook geneigd kunnen zijn hun verbintenissen in de komende jaren terug te draaien...