Terwijl iedereen zich buigt over de impact van de verkiezingsoverwinning van Donald Trump op de VS en de rest van de wereld, bekijkt Gondola-CEO Pierre-Alexandre Billiet de gevolgen op retail, consumer goods en consumptie in het algemeen.

Instabiliteit. Dat wordt de rode draad door het nieuwe mandaat van Donald Trump, zo wordt algemeen aangenomen. Noord-Amerika was in 2023 goed voor ongeveer 27 miljard dollar export vanuit België. We exporteren vooral machines, farmaceutische producten en voedingsproducten, waarbij voedsel ongeveer 12% van de totale Belgische goederenexport uitmaakt. Maar België is bilateraal een netto-importeur van Amerikaanse voedingsproducten (tabak, rijst, graan,...) goed voor 762 miljoen dollar. Deze producten zijn hoofdzakelijk handelsproducten en dienen voor exportgerichte productie of handel in het algemeen. Naar schatting zijn slechts 3% van alle consumptieproducten van Amerikaanse makelij. Voor retailers die in België opereren lijken vooral de mogelijke toekomstige Europese reacties op de Amerikaanse tarieven (vandaag bijna 15%) een belangrijke parameter. Voor de landbouw lijkt  het opkomend isolationisme mogelijk in ons voordeel te spelen, omdat exportmarkten een vertraging zullen ondergaan. Maar onze landbouw is te afhankelijk van internationale export, en de rol die de voedingsindustrie daarin speelt. De Belgische voedingsidustrie importeert massaal grondstoffen, vooral zuivel, graan en oliën, goed voor zo’n 60% van de totale grondstoffen. De wereldwijde rol van de dollar als valuta zal een rechtstreekse impact hebben op Belgische voedingsproducenten. Analysten zoals Tom Simonts (KBC) verwachten een verdere inflatoire situatie in Amerika, met mogelijks een verzwakking van de dollar, wat onze import dan weer kan ondersteunen. Met andere woorden: geen goede tijden voor Joe Sixpack, door een stijging van de consumptieprijzen in USA.  

Het verlies van België

In ons land zal vooral de beslissingskracht van multinationals verder verdwijnen. Die evolutie was al langer bezig door fiscale instabiliteit en het verdwijnen van economische beslissingscentra in België. Internationale voedings en consumptie bedrijven zullen wereldwijd blijven opereren, maar vooral vanuit regio's, en minder globaal worden aangeduid. Dat ziet men vandaag al in de organisaties van Kellog's, Kellanova, Mars, P&G, ...die in matrixstructuren opereren in België, maar hier geen CEO of algemeen directeur meer hebben. Het wordt zo heel moeilijk om in België nog gezondheidsinitiatieven of lange termijn plannen te creëren inzake duurzaamheid, gezondheid of sociale impact met grote multinationals.  België is een consumptieland geworden. Eentje zonder beslissingskracht.Veel Amerikaanse multinationals of merken hebben productievestigingen in Europa. Denk aan Coca-Cola, Kellogs, Mars, Mondelez, ... We zijn niet volledig afhankelijk van Amerikaanse voedingsbedrijven en -merken, maar wel interafhankelijk. Dat subtiel onderscheid maakt dat die multinationals per regio opereren, maar ook dat België in de toekomst nog minder inspraak zal hebben inzake wereldwijde voedings politiek, en de impact van multinationals op onze nationale voedingsconsumptie, hoe erg onze Belgische en Vlaamse politici die ook gaan willen tegenspreken. Algemeen gezien lijkt het er vooral op dat de inflatie van consumptie- en voedingsproducten verder zal blijven stijgen, onder andere in België. Er is vandaag niets dat het tegenovergestelde kan beweren: noch monetair (gezien de monetaire massa in omloop), noch fiscaal, noch economisch, noch...politiek , door de instabiliteit van de nieuwe Amerikaanse president.