iStock
De Europese Commissie heeft donderdag een boete van 337,5 miljoen euro opgelegd aan koekjesgigant Mondelez voor het “beperken van de grensoverschrijdende handel in chocolade-, koekjes- en koffieproducten in de EU”, zo maakte de Commissie bekend. Mondelez benadrukt echter dat deze beslissing betrekking had op “historische en geïsoleerde” incidenten, waarvan de meeste stopten of ruim voor het onderzoek werden opgelost”.
“Wij hebben vastgesteld dat Mondelez retailers op illegale wijze heeft belet deze producten (chocolade, koekjes en koffie, n.v.d.r.) in te kopen in lidstaten waar de prijzen lager waren. Daardoor kon Mondelez hogere prijzen handhaven. Deze situatie was nadelig voor de consumenten", aldus Margrethe Vestager, commissaris voor concurrentie. Als gevolg hiervan heeft de Amerikaanse multinational, dat merken aanbiedt als Milka, Toblerone, Côte d'Or, Tuc, Lu en Oreo, een boete gekregen van 337,5 miljoen euro van de Europese instelling. Dit is de negende hoogste boete die de EU heeft opgelegd voor concurrentiebeperkende praktijken. In 2019 kreeg biergigant AB InBev een boete van 200 miljoen euro voor dezelfde soort inbreuk. De Europese Commissie maakt van het moment gebruik om nog eens extra te benadrukken dat het vrije verkeer van goederen binnen de interne markt de kern vormt van het Europese project. “(EU-burgers) moeten goedkopere producten kunnen kopen wanneer deze in een andere lidstaat tegen een lagere prijs verkrijgbaar zijn. Ze moeten dit vrij kunen doen in supermarkten wanneer retailers het goedkopere product importeren. Elk bedrijf dat deze vrijheid belemmert, handelt illegaal en moet dienovereenkomstig worden gestraft.”
“Negatief effect op de prijzen en de keuze van de consument”
Het onderzoek van de Commissie begon in 2019 met onaangekondigde inspecties in de fabrieken van Mondelez. Deze brachten twee verschillende soorten inbreuken aan het licht, die een groot deel van de Europese Unie bestreken en duurden van 2006 tot 2020, met uitzondering van de koffieproducten die Mondelez in 2015 heeft afgestoten. “Ten eerste sloot Mondelez concurrentiebeperkende overeenkomsten om de grensoverschrijdende handel in haar producten te beperken. Ten tweede heeft Mondelez misbruik gemaakt van haar dominante machtspositie op de markt voor chocoladerepen op bepaalde nationale markten om de import te beperken", vervolgt Margrethe Vestager. Wat de eerste soort inbreuk betreft, sloot de Amerikaanse reus afzonderlijke overeenkomsten met bepaalde handelaars om te bepalen in welke gebieden zij Mondelez-producten al dan niet mochten verkopen, om “te controleren waar en aan wie haar producten door handelaars werden doorverkocht”. Wat de tweede soort inbreuk betreft, haalde de multinational bijvoorbeeld Côte d'Or-chocoladerepen van de Nederlandse markt om te voorkomen dat retailers deze zouden doorverkopen in België, waar Mondelez veel meer repen tegen hogere prijzen verkocht. In een ander geval verhinderde Mondelez een groothandelaar 4 jaar lang om zijn chocolade in Duitsland te kopen, waar ze goedkoper waren, en ze elders in de Europese Unie door te verkopen. “Dergelijke misbruiken hebben de interne markt kunstmatig verdeeld, met negatieve gevolgen voor de prijzen en de keuze van de consument in de EU”, concludeert de commissaris voor concurrentie, die wel de medewerking benadrukt die Mondelez tijdens het onderzoek heeft verleend, waardoor de onderneming 15% minder boete kreeg.
"Historische en geïsoleerde incidenten"
In een reactie aan Gondola bevestigde Mondelez International dat het “een schikking heeft getroffen met de Europese Commissie” en daarmee een einde maakt aan dit onderzoek, dat formeel is gestart in 2021. “De beslissing heeft betrekking op historische, geïsoleerde incidenten, waarvan de meeste reeds ruim voor het onderzoek van de Commissie werden beëindigd of verholpen”, benadrukt de Amerikaanse multinational. “Veel van deze incidenten hielden verband met zakelijke transacties met tussenhandelaren, die doorgaans plaatsvinden via sporadische en eenmalige verkopen, en een beperkt aantal kleinschalige distributeurs die nieuwe activiteiten ontwikkelen in EU-markten waar Mondelēz International niet aanwezig is of de betreffende producten niet op de markt brengt. Dit vertegenwoordigt een zeer beperkt deel van de Europese activiteiten van Mondelēz International.”
Bezorgd over haar imago en de repercussies die deze zaak zou kunnen hebben, vervolgt de voedingsgigant: “Deze historische zaak is niet representatief voor wie we zijn en de sterke nalevingscultuur waar we naar streven. Bij Mondelēz International nemen we compliance-kwesties zeer serieus en hechten we het grootste belang aan integriteit en respect voor de wetten van de landen waarin we actief zijn. We zijn vastbesloten de hoogste compliance-normen na te leven en we nemen de verantwoordelijkheid die we hebben voor onze collega's, klanten, distributeurs en consumenten heel serieus. Daarom blijven we de nadruk leggen op onze algehele compliance-cultuur en hebben we ons jaarlijkse verplichte compliance-programma versterkt in lijn met de opgedane ervaringen.” Tot slot wijst Mondelez erop dat het in 2023 een voorziening van 300 miljoen euro opzij heeft gezet voor de financiële afwikkeling van deze zaak, die uiteindelijk 37,5 miljoen euro meer heeft gekost. Mondelez gaf destijds toe dat het goed mogelijk was dat de uiteindelijke boete “veel hoger” zou uitvallen. Desondanks verzekert het bedrijf dat “er geen verdere maatregelen nodig zijn om de boete te financieren".
